Iedereen kampt er wel eens mee, op spannende of bedreigende momenten schiet je lichaam in de stress. Op korte termijn kan stress erg handig zijn, maar wanneer je er voortdurend last van hebt kan het ernstige effecten hebben op je gezondheid. Wat doet stress nu eigenlijk met ons lichaam en is hoe kunnen we er het beste mee omgaan?
De Engelse vertaling van stress is druk of belasting. Acute (kortdurende) stress helpt je lichaam om alert te zijn in spannende en of bedreigende situaties zoals bijvoorbeeld een gevaarlijke verkeerssituatie. Er rijdt ineens een fietser voor je auto, je hersenen reageren hierop door verschillende hormonen aan te maken die je lichaam aan het werk zetten.
Je krijgt een verhoogde hartslag en bloeddruk, adrenaline komt vrij waardoor je spieren meer brandstof hebben, je gaat sneller ademhalen en andere functies die op dat moment minder belangrijk zijn zoals je spijsvertering gaan op stand-by modus.
Deze reactie noem je “Fight or Flight” en het zorgt er dus voor dat je lichaam op dat moment klaar staat om zo alert en snel mogelijk te handelen, waardoor je nog net op tijd voor de fietser kunt wijken.
Chronisch betekent langdurig. Wanneer je lichaam een moment van stress ervaart, zal het na afloop tijd nodig hebben om te herstellen. Als je dus vaak last hebt van stress heeft je lichaam te weinig tijd om te herstellen, waardoor gezondheidsproblemen kunnen optreden.
Hevige emotionele situaties zoals een scheiding, een dierbare verliezen of belangrijke deadlines kunnen voor veel langdurige spanning in je lichaam zorgen waardoor je last krijgt van chronische stress. Deze aanhoudende geestelijke spanning zorgt op de lange termijn voor fysieke problemen.
Kortdurende stress zorgt ervoor dat je lichaam alert is op spannende momenten. Als je vaak onder dit soort spanning staat spreken we van chronische stress, dit kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals:
Verhoogd risico op hart- en vaatziekten
Stress zorgt voor een verhoogde bloeddruk, ook gaat je hart sneller kloppen om je spieren beter te laten werken. Het hart kan dit verdragen maar als je er vaak last van hebt is het slecht voor de gezondheid.
Slechter geheugen
Er is een gedeelte in het brein genaamd de hippocampus, dit gedeelte is verantwoordelijk voor functies als het geheugen en het leren van nieuwe dingen. Als je lichaam veel stress ervaart wordt er veel cortisol geproduceerd (het stress-hormoon) en te veel cortisol zorgt ervoor dat je hippocampus krimpt en slechter kan functioneren.
Slapeloosheid
Tijdens stress maakt je lichaam adrenaline aan wat je alert maakt, ook is er een verhoging in de productie van cortisol, terwijl je juist een lage hoeveelheid cortisol in je lichaam moet hebben om in slaap te kunnen vallen.
Nek- en rugklachten
In stress momenten span je vaak onbewust je schouder en nekspieren aan. Hier heb je niet meteen last van maar als dit zich langdurig aanhoudt raken je spieren vermoeid waardoor je klachten kunt ervaren.
Burn-out & Depressie
Wanneer je langdurig onder erg veel spanning staat raken verschillende hersengebieden die ervoor zorgen dat je je goed voelt uit balans. Hierdoor ontstaat er meer hersenactiviteit in een gebied dat de amygdala heet. Dit gebied reguleert je negatieve emoties en slechte herinneringen.
Hierdoor ben je onbewust meer bezig met negatieve emoties en kunnen depressieve symptomen naar de voorgrond komen. Het goede nieuws is dat er veel methodes zijn om je hersenen weer terug in balans te brengen waardoor je depressieve gevoelens kan verminderen.
Door te bewegen, muziek te luisteren en empathische gevoelens te hebben stimuleer je de hippocampus. De hippocampus is het gedeelte in je brein dat het stress hormoon Cortisol controleert. Daarnaast wordt ook een gedeelte aan de voorkant van je hersenen gestimuleerd dat negatieve gevoelens op de achtergrond houd.
Dit hersengedeelte is ook verantwoordelijk voor sociale samenwerking, zelfreflectie en empathie. Jezelf actief te houden of lekker dansen op je lievelingsmuziek is een goede manier om je stress te verminderen.
Denk je last te hebben van chronische stress of wil je graag wat persoonlijk advies over je situatie? Neem gerust contact op met onze praktijk en we zullen er alles aan doen om je zo goed mogelijk te helpen.